المصدر: | مجلة جامعة كويه للعلوم الإنسانية والاجتماعية |
---|---|
الناشر: | جامعة كويه |
المؤلف الرئيسي: | كريم، بەختيار عبدالله (مؤلف) |
المؤلف الرئيسي (الإنجليزية): | Karim, Bakhtyar Abullah |
المجلد/العدد: | مج5, ع2 |
محكمة: | نعم |
الدولة: |
العراق |
التاريخ الميلادي: |
2022
|
الشهر: | ديسمبر |
الصفحات: | 79 - 89 |
ISSN: |
2522-3259 |
رقم MD: | 1400914 |
نوع المحتوى: | بحوث ومقالات |
اللغة: | الكردية |
قواعد المعلومات: | EduSearch, HumanIndex |
مواضيع: | |
رابط المحتوى: |
الناشر لهذه المادة لم يسمح بإتاحتها. |
المستخلص: |
لەگەل ئەوەى لەئايينى ئيسلامدا، واتە لە قورئان و لەلایەن خودی پیغەمبەر (د.خ) ەوە، هەروەها دواتریش لەسەردەمی خەلیفەکانی راشدیشدا بەکارهینانی رەنگيك بەسەر رەنگیکی دیکەدا زالنەکراوەو بو مەبەست و مەرامی سیاسی نەخراوەتە گەر، واتە بەکارهینانی هیچ رەنگيك مەبەست و ئامانجی سیاسی پینەدراوه، هەروەها هیچ دەقیکی ئایینی لە ئارادا نەبووە ئاماژە بەباشتربوونی رەنگيك یان خراپی رەنگيك بدات، بەلام لەگەل ئەوەشدا لەمیژوی سیاسی موسلماناندا بەگەرخستنی رەنگەکان لەخزمەتی ئامانجی سیاسیدا، بووەتە دیاردەیەکی ئاشکراو زدق بو کاریگەرتربوونی پرسەکەش لەسەر کومەلگە، دەسەلاتی سیاسی و نەیارانی دەسەلات پەنایان بو بەکەرخستن و بەکارهینانی ئایین بردووه، هەتا پاشخانیکی ئابینی بو دروستبکریت، بو ئەم مەبەستەش چەندین فەرمودە، بەدەم پیغەمبەر و یارانییەوە هەلبەستراوە، کە تا ئەمرؤش لە یادەوەری کومەلگە موسلمانەکاندا کاریگەریی و جیکەوتی هەیە، دەتوانین بلتین دیاردەی بەکارهینانی سیاسییانەی رەنگ لەمیژوی ئیسلامدا، دەگەریتەوە بو بانگەوازی عەبباسی، کە دوای سەرکەوتنی و دامەزراندنی دەولەت، بەکارهینانی رەنگی رەش تەنها بو ئالای دەولەتەکە نەبوو، بەلکو پوشینی رەنگی رەشی بەسەر دامەزراوەکانی دەولەت و کاربەدەست و بەرپرسەکاندا سەپاند. ئەم تویژینەوەیە هەولیکە بو خستنەروی پنگەی رەنگی سپی لە پاشخانی ئایینی موسلمانان و بەکارهینانی سیاسییانەی لە ماوەی نیوان (١٣٢ك / ٧٥٠ز – ٣٥٨ك / ٩٦٩ ز) دا، بە تیشکخستنەسەر بەهیما کردنی رەنگی سپی لەلایەن نەیارانی دەولەتی عەبباسییەوە، ودك رەنگیکی پیچەوانە بو رەنگی رەشی هيمای عەبباسییەکان و دژایەتیکردنیان. تویژینەوەکە بو سی تەوەرە دابەشکراوە، تەوەری یەکەم تا یبەتە بە پرسی ئالای سپی و سپپپوشی لە پاشخانی ئایینی موسلماناندا. تەوەری دووەم لە بەکارهینانی رەنگى سپى وەك هيمای بەرەنگاربوونەوەی دەولەتی عەبباسی، دەدویت. تەوەری سپیەم تەرخانکراوە بو بەکارهینانی ئالای سپی و سپپپوشی لە راپەرینە عەلەوی و تیرانییەکاندا. |
---|---|
ISSN: |
2522-3259 |